Συντάκτης: Παύλος Σοφικίτης
Μια μαγευτική πενταήμερη εκδρομή του Συνδέσμου μας στην Μεγάλη Ελλάδα (Magna Graecia) από 20 έως 24 Απριλίου 2024 ξεκίνησε από την Πλατεία Ομόνοιας με 30 συνταξιδιώτες: Μέλη μας, Φίλους, και Υποστηρικτές του Σ.Α./Σ.Μ.Υ.Ν.
1η ημέρα: Αθήνα – Πάτρα – εν πλω
Αναχωρήσαμε από την Αθήνα με την καλύτερη διάθεση με καταπληκτικό οδηγό του ολοκαίνουργιου λεωφορείου τον Παναγιώτη Καρέλη και με Αρχηγό της εκδρομής την Γεωργία Μίχου. Μετά από τη στάση μας για έναν πρωινό καφέ φτάσαμε στο λιμάνι της Πάτρας. Είχαμε ελεύθερο χρόνο στην πόλη για να περπατήσουμε και να φάμε και στην συνέχεια επιβιβαστήκαμε στο πλοίο για Μπάρι.
2η ημέρα: Μπάρι – Ματέρα – Αλμπερομπέλο –Τάραντας
Το πρωί φτάσαμε στο λιμάνι του Μπάρι που μας υποδέχτηκε λίγο συννεφιασμένο. Μετά την αποβίβαση, αναχωρήσαμε άμεσα με το λεωφορείο μας, για την πόλη-θαύμα Ματέρα, «την Καππαδοκία της Ιταλίας». Μια ολόκληρη πολιτεία φτιαγμένη μέσα στις σπηλιές ενός φαραγγιού που στο βάθος του ρέει ένα μικρό ποτάμι με το όνομα Γκραβίνα. Από το 1993 η Ματέρα συμπεριλαμβάνεται στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco. Στην Ματέρα γυρίστηκε και η κινηματογραφική ταινία «Τα πάθη του Χριστού» του Μελ Γκίμπσον για να γίνει παγκόσμια γνωστή το 2004. Τα περισσότερα σπίτια που βρίσκονται στις πλαγιές του φαραγγιού, είναι σπηλιές που χτίστηκε η είσοδός τους και έγινε πρόσοψη σπιτιού. Σε πολλά επίπεδα, από το πιο χαμηλό σημείο του φαραγγιού ως την κορυφή των παρακείμενων λόφων απλώνεται η Ματέρα, μια πολιτεία μοναδική στον κόσμο. Από τα ταπεινά υπόσκαπτα σπηλαιόσπιτα, έως το επιβλητικό Ντουόμο (καθεδρικός ναός) και τις εκκλησίες της Παναγίας, του Αγίου Νικολάου και του Αγίου Πέτρου και την εντυπωσιακή πλατεία Βιττόριο Βένετο. Με τη μαλακή πέτρα της περιοχής φτιάχνουν κομψοτεχνήματα και υπάρχουν εδώ πολλά εργαστήρια και μαγαζιά. Η πόλη αυτή μας γοήτευσε όλους όπως γοητεύει και κάθε επισκέπτη.
Αναχωρήσαμε για το Αλμπερομπέλο, το χωριό των χιλίων τρούλων! Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς και αυτό της Unesco, το Αλμπερομπέλο, σε ταξιδεύει σε παραμυθένιους κόσμους! Η περιρρέουσα ατμόσφαιρα παραπέμπει σε παραμύθι. Τα κυκλικά σπιτάκια με τις κωνικές στέγες (τα λεγόμενα τρούλι), τα σχέδια που διακοσμούν και ταυτόχρονα απομακρύνουν τα κακά πνεύματα, παραδόσεις μιας άλλης παγανιστικής εποχής, τα ζωγραφισμένα σοκάκια, μας ταξιδεύουν αιώνες πριν. Εδώ είχαμε ελεύθερο χρόνο για καφέ και ψώνια. Μετά αναχωρήσαμε για το ξενοδοχείο για μια σύντομη στάση και στη συνέχεια δειπνήσαμε με ιταλικές γεύσεις σε εστιατόριο στον Τάραντα. Γυρίσαμε στο ξενοδοχείο και διανυκτερεύσαμε γεμάτοι από τις όμορφες εικόνες της μέρας.
3η ημέρα: Τάραντας – Λέτσε – Στερνάτια -Οτράντο – Καλημέρα-Τάραντας.
Αφού πήραμε το πρωινό μας αναχωρήςαμε για το ιστορικό κέντρο του Λέτσε, που είναι η Φλωρεντία του νότου. Περάσαμε τη Porta Napoli και μπήκαμε στο ιστορικό κέντρο, την παλιά πόλη. Ο Καθεδρικός Ναός αλλά και η παρακείμενη πλατεία σου υπενθυμίζουν ότι βρίσκεσαι στην πρωτεύουσα του Μπαροκ και του Ροκοκό. Η Πλατεία και η εκκλησία του Αγίου Ορόντζου, το Ρωμαϊκό Αμφιθέατρο, το Δικαστικό Μέγαρο, η εκκλησία Σάντα Κρότσε μας εντυπωσίασαν. Είναι μια από τις ομορφότερες πόλεις της Ιταλίας και έχει συμπεριληφθεί στον κατάλογο των «Best in Travel 2010».
Στη συνέχεια είχαμε την τιμή να μας φιλοξενήσει στο palazzo της στο Λέτσε, η Μαρκησία Ισαβέλλα Μπερναρντίνι, μέσω της συμμαθήτριας της κας Νίκης Νικολά που συμμετείχε στην εκδρομή μαζί με άλλες συμμαθήτριες της από το Ζάππειο, και να μας διηγηθεί πολλές από τις προσπάθειες και τις εμπειρίες της στην πάροδο των ετών για την διατήρηση της Ελληνικής Γλώσσας. Η Μαρκησία Ισαβέλλα Μπερναρντίνι ντ’Αρνεζάνο, η οποία ξεκίνησε την πορεία της ως μαθήτρια στο Ζάππειο, στην Κωνσταντινουπολη και μετά τις σπουδές της στην Ιταλία και τον γάμο της, ηγήθηκε μέσω της πανεπιστημιακής έδρας στο Λέτσε και την ομάδα συνεργατών της για την εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας. Ως Πρόεδρος του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών και Γλωσσομάθειας στήριζε και το πρόγραμμα Pos Matome Griko καθιστώντας εύκολη και ενδιαφέρουσα την εκμάθησή της, διαμέσου ανάπτυξης μιας σύγχρονης διδακτικής μεθοδολογίας με πρωτοποριακό διδακτικό υλικό.
Η πανεπιστημιακή αυτή έδρα καταργήθηκε και δυστυχώς, ως είθισται η μητροπολιτική Ελλάδα στάθηκε μικρότερη των περιστάσεων για τη διατήρηση της και την στήριξη των προσπαθειών των ντόπιων.
Μετά αναχωρήσαμε για την Στερνατία, ένα χωριό με έντονο το «Ελληνικό άρωμα». Η ταμπέλα στην είσοδο κάθε ελληνόφωνου χωριού μας καλωσορίζει στην ελληνική γλώσσα: «Καλός Ιρτατε». Εδώ μας περίμεναν και μας υποδέχθηκαν με τη ζεστή ελληνική φιλοξενία, ελληνόφωνες κάτοικοι, ο Πρόεδρος του Συλλόγου Τζιόρτζιο Φιλιέριο, ο Γκαετάνο Μαστρολία κ.ά Ξεκινήσαμε την ξενάγηση στη μητρόπολη Παναγία Θεοτόκο με το τεράστιο καμπαναριό, το υπόγειο ελαιοτριβείο ένα από τα 13 που κάποτε λειτουργούσαν εδώ μέχρι το 1500, την πόρτα «Φιλία» και το σύλλογο «Χώρα Μα». Φτάσαμε στο παλάτσο Marchesale «granagei», όπου στεγάζεται ο δραστήριος Σύλλογος των ελληνόφωνων και το Κέντρο Μελέτης ΧΩΡΑ ΜΑ (η χώρα μας). Στον ίδιο χώρο υπάρχει πλούσιο φωτογραφικό και λαογραφικό μουσείο. Εδώ κάτω από την επιγραφή με τα λόγια του εθνικού ποιητή μας Διονυσίου Σολωμού «μήγαρις έχω άλλο στο νου μου πάρεξ ελευθερία και γλώσσα;», γίναμε κοινωνοί αυτής της πλούσιας πολιτιστικής παράδοσης, που αποπνέει Ελλάδα. Εδώ νιώσαμε ιδιαίτερη συγκίνηση που ο Τζιόρτζιο Φιλιέρι μας έπαιξε στην κιθάρα και τραγουδήσαμε τραγούδια και ακούσαμε τον Γκαετάνο Μαστρολία να απαγγέλει στη γλώσσα μας ποιήματα. Ο Γκαετάνο έχει συγκεντρώσει εκατοντάδες άγνωστα ποιήματα και τα απαγγέλουν με πάθος και αγάπη για τη διατήρηση της Ελληνικής γλώσσας. Εδώ οι κάτοικοι αποκαλούν το χωριό τους με το παλιό όνομα ΧΩΡΑ και η διάλεκτος Γκρίκο μιλιέται από τις παλιές αλλά και νεότερες γενιές. Εδώ είδαμε πινακίδες δρόμων, μανάβικων, καφενείων κ.ά στα ελληνικά. Εδώ στις 22 Αυγούστου τιμάται ο Άγιος Γεώργιος γιατί σύμφωνα με την παράδοση προστάτεψε τους κατοίκους και τη σοδειά τους από μεγάλη θύελλα και γίνεται μεγάλη γιορτή.
Στη συνέχεια κατευθυνθήκαμε στο ανατολικότερο σημείο της Ιταλίας, στο Οτράντο, αρχαία ελληνική πόλη-καστρούπολη με την ονομασία Υδρούς αποικία των Κρητών. Άλλη μια πόλη με ελληνικές ρίζες, ένας παραθαλάσσιος τόπος με σπουδαία ιστορία. Επισκεφθήκαμε τον Καθεδρικό Ναό της Παναγίας των Μαρτύρων και είδαμε το μεγαλύτερο ψηφιδωτό δάπεδο της Ευρώπης με υπέροχα θέματα (το «δένδρο της ζωής» που συμβολίζει τον τρόπο με τον οποίο ο άνθρωπος μπορεί να εξιλεωθεί από τις αμαρτίες του και να φτάσει στον παράδεισο, το Μέγα Αλέξανδρο και το βασιλιά Αρθούρο δίπλα στον Αδάμ και την Εύα, τον Κάιν και τον Άβελ, Ισλαμικά μοτίβα, ζωδιακά σύμβολα και φιγούρες από την κλασική μυθολογία), καθώς και τις κρύπτες των μαρτύρων, αλλά και την υπόγεια στέρνα πιστό αντίγραφο της στέρνας της Κωνσταντινούπολης με τις 68 κολόνες ρωμαϊκές πάνω σε βάσεις Ελληνικές με βυζαντινά κιονόκρανα σε όλους τους ρυθμούς Ιωνικό, Δωρικό, Κορινθιακό, ενωμένους με Ρωμαϊκό, Βυζαντινό και Απουλιέζικο. Μέσα στο ναό είδαμε οκτακόσια κρανία μαρτύρων μέσα σε κορνίζα από τη θηριωδία των Τούρκων όταν κατέλαβαν την πόλη… Αργότερα είχαμε ελεύθερο χρόνο για περιήγηση στα γραφικά στενά της πόλης. Αφού αποχαιρετίσαμε το Οτράντο συνεχίσαμε την πορεία μας για το χωριό Καλημέρα, που αποτελεί και το πολιτιστικό κέντρο της περιοχής. Εδώ το 1960 ο Δήμος Αθηναίων δώρισε μια ταφική στήλη του 4ου π.Χ.αιώνα, (μετά από αίτημα των κατοίκων ένα κομμάτι πέτρα από την Ακρόπολη σαν σύμβολο της κοινής ρίζας). Η ταφική αυτή στήλη έχει τοποθετηθεί στο πάρκο της πόλης με την επιγραφή: «Ζeni su en ise ettu sti Kalimera» δηλαδή «Ξένος δεν είσαι, εδώ στην Καλημέρα». Ακολούθησε δείπνο και επιστροφή στο ξενοδοχείο μας, μια πραγματικά πολύ μεγάλη και γεμάτη συγκινήσεις μέρα.
4η ημέρα: Τάραντας – Μπάρι
Μετά το πρωινό μας αναχωρήσαμε για τον Τάραντα, αρχαία αποικία των Σπαρτιατών η οποία ήταν και η μοναδική τους στη «Μεγάλη Ελλάδα», που της έδωσαν το όνομα του μυθικού ήρωα Τάραντα, γιου του Ποσειδώνα. Περάσαμε μπροστά από τον πολεμικό ναύσταθμο, περπατήσαμε στο πανέμορφο ιστορικό κέντρο της πόλεως που βρίσκεται στο μικρό νησάκι της Τσιταντέλλας, ανάμεσα σε δυο θάλασσες τη Μάρε Πίκολο και τη Μάρε Γκράντε. Σε αυτή την περιοχή, από το δάγκωμα μιας τοπικής αράχνης, που ονομάζεται ταραντούλα η οποία ήταν εξαιρετικά δηλητηριώδης και οδηγούσε το άτομο σε μια υστερική κατάσταση η οποία είναι γνωστή ως ταραντισμός (tarantism), πήρε το όνομα της και ο γνωστός χορός ταραντέλα.
Τέλος αναχωρήσαμε για το Μπάρι, (Βάριον) που είναι η πρωτεύουσα της Ιταλικής επαρχίαςτης Απουλίας (Puglia) στην νότια Ιταλία, με λιμάνι στην Αδριατική θάλασσα. Αποτελεί το δεύτερο πιο σημαντικό οικονομικό κέντρο της νότιας Ιταλίας μετά τη Νάπολη και είναι γνωστό ως λιμάνι και έδρα αρκετών πανεπιστημιακών σχολών, καθώς και ως η πόλη του Αγίου Νικολάου. Επισκεφτήκαμε τον επιβλητικό Ναό του Αγίου Νικολάου και προσκυνήσαμε τα λείψανα του Αγίου του Μυροβλύτη που φυλάσσονται στην κρύπτη του ναού ακολούθως κάναμε ξενάγηση στην παλιά πόλη και είχαμε ελεύθερο χρόνο για φαγητό και αγορές. Τέλος φύγαμε για το λιμάνι και αφού κάναμε τις απαραίτητες διαδικασίες μπήκαμε στο πλοίο για την επιστροφή μας στην πατρίδα. Διανυκτέρευση εν πλω.
5η ημέρα: Πάτρα – Αθήνα
Με την άφιξη μας στην Πάτρα αναχωρήσαμε για Αθήνα. Μετά από μια σύντομη στάση για ένα καφεδάκι επιστρέψαμε στην αφετηρία μας δώσαμε τις θερμότερες ευχές και ανανεώσαμε το ραντεβού μας για την επόμενη ωραία εκδρομή του Συνδέσμου μας. Θερμά συγχαρητήρια σε όλους.